Dalili za kambi hiyo kuupinga muswada huo zilianza kunukia tangu
asubuhi baada ya kuwapo kwa fununu kuwa serikali kwa kushirikiana na
wabunge wa CCM ilikuwa ikilazimisha muswada huo usomwe mara ya pili na
kujadiliwa licha ya kasoro zilizomo.
Akibainisha kutengwa huko kwa Zanzibar katika mchakato huo, msemaji
mkuu wa kambi ya upinzani kwa Wizara ya Katiba na Sheria, Tundu Lissu,
alisema kuwa Tume ya Mabadiliko ya Katiba imekwisha kutoa rasimu ya
Katiba kwa mujibu wa kifungu cha 19(1)(d) cha Sheria.
Alisema rasimu hiyo imependekeza mabadiliko makubwa katika muundo wa
Jamhuri ya Muungano kwa kupendekeza muundo wa shirikisho lenye serikali
tatu.
“Baada ya kukamilika kwa mchakato wa kutoa maoni juu ya rasimu hii kwa
mujibu wa kifungu cha 18, Tume itawasilisha ripoti kwa Rais na kwa Rais
wa Zanzibar kwa mujibu wa kifungu cha 20(1).
“Baada ya hapo, Rais, “atachapisha rasimu ya Katiba katika Gazeti la
Serikali na kwenye magazeti mengine pamoja na maelezo kwamba rasimu ya
Katiba itawasilishwa kwenye Bunge Maalumu kwa ajili ya kupitishwa Katiba
inayopendekezwa,” alisema.
Lissu alisema ili kutimiza matakwa haya ya Sheria na kwa kuzingatia
mapendekezo ya rasimu ya Katiba iliyotolewa na Tume, Bunge tukufu
linahitaji kuangalia upya suala la uwakilishi wa Zanzibar katika Bunge
Maalumu.
“Kwa mujibu wa kifungu cha 22(2) cha Sheria, idadi ya wajumbe wa
Zanzibar katika Bunge Maalumu watakaotokana na makundi yaliyoainishwa
katika kifungu cha 22(1)(c) “...haitapungua theluthi moja ya wajumbe
hao.
“Hii ina maana kwamba, kwa uchache kabisa, wajumbe hao wa Zanzibar
hawatapungua 55. Rasimu ya Katiba itakayojadiliwa na Bunge Maalumu
inahusu Katiba ya Jamhuri ya Muungano peke yake,” alisema.
Lissu ambaye ni Mbunge wa Singida Mashariki, aliongeza kuwa rasimu
hiyo imependekeza kwamba masuala yote yasiyo ya Muungano ya Washirika wa
Muungano, yaani Tanzania Bara na Zanzibar, yashughulikiwe na Katiba za
Washirika hao.
Kwa sasa wabunge wanaotoka Zanzibar katika Bunge la Jamhuri ya
Muungano ni 83, wakati Baraza la Wawakilishi Zanzibar lina wajumbe 76.
Kwa ujumla, kwa hiyo, ili kutekeleza matakwa ya kifungu cha 22(1) na (2)
cha Sheria, Zanzibar itakuwa na wajumbe 219 katika Bunge Maalumu lenye
wajumbe 604, sawa na takriban asilimia 36 ya wajumbe wote.
“Kambi Rasmi ya Upinzani Bungeni inataka kujua: kama ilikuwa busara na
sahihi kwa nusu ya wajumbe wa Tume ya Mabadiliko ya Katiba kutoka
Zanzibar, kwa nini isiwe busara na sahihi vile vile kwa nusu ya wajumbe
wa Bunge Maalumu litakaloijadili na kuipitisha Katiba Mpya hiyo kutoka
Zanzibar?” alihoji.
Baada ya Lissu kumaliza hotuba yake, wabunge kadhaa wa upinzani
walisimama kuomba mwongozo wa Spika, ambapo wa kwanza kuzungumza alikuwa
Habib Mnyaa wa Mkanyageni (CUF).
Mnyaa aliomba Naibu Spika, Job Ndugai, asitishe shughuli za Bunge ili
muswada huo usijadilikwe akiunga mkono hoja ya Lissu kwamba Zanzibar
haijashirikishwa katika mchakato huo pamoja na wadau wengine.
Hoja ya Mnyaa ilipanguliwa na Pindi Chana, wa Viti Maalumu (CCM),
ambaye pia ni Mwenyekiti wa Kamati ya Bunge ya Katiba na Sheria, akisema
kuwa Zanzibar ilishirikishwa na miongoni mwao alikuwamo Mwenyekiti wa
Tume ya Uchaguzi Zanzibar.
Hata hivyo, Mbunge wa Ubungo, John Mnyika (CHADEMA) alipigilia msumari
wa mwisho kwenye jeneza akichambua baadhi ya vipengele kwenye muswada
huo kuwa vimechomekwa bila wadau kushirikishwa.
Katika kutoa uamuzi wa kiti, Ndugai alikubaliana na hoja ya Mnyika
lakini akasema uamuzi wake atautoa baada ya kushauriana na wasaidizi
wake, jambo ambalo Lissu alilikataa na kuomba mwongozo.
“Muswada huu ukiachwa ujadiliwe unaweza kuligawa Bunge kwa vile
Zanzibar hawajashirikishwa,” alisema Lissu lakini akakatizwa na Ndugai
akitakiwa akae chini.
Baada ya hapo, Naibu Spika alimpa nafasi mchangiaji wa kwanza, Chana,
ambaye hata hivyo wakati anaanza kujenga hoja wabunge wote wa CUF
walisimama na kuanza kutoka nje wakifuatiwa na CHADEMA na NCCR-Mageuzi
huku Augustine Mrema wa TLP akibaki na CCM.
“Wakati wabunge hao wakitoka nje, Ndugai alisema hiyo ni demokrasia lakini akawatisha kuwa: “Nawaona na mambo yangu mnayajua”.
Mapema Lissu katika maoni ya kambi ya upinzani aligusia kuwa wamepigia
kelele jitihada za serikali ya CCM kudhibiti mchakato wa Katiba Mpya
kwa kuendeleza kile tulichokiita miaka miwili iliyopita, “... kivuli
kirefu cha urais wa kifalme katika mchakato wa upatikanaji wa Katiba
Mpya.”
“Hapo tulikuwa tunazungumzia mamlaka ya Rais ya uteuzi wa wajumbe na
watendaji wa Tume ya Mabadiliko ya Katiba, na tulisema kwamba mamlaka
hayo yalikuwa na lengo moja tu: “Kuhakikisha kwamba matokeo ya kazi ya
tume hiyo ni yale tu yanayotakiwa na Rais na serikali yake na Chama
chake cha CCM.
“Mapendekezo ya marekebisho yaliyoko kwenye muswada huu yanaonesha
wazi kwamba ushauri wetu kwa Rais Kikwete na kwa timu yake ya watalaamu
umepuuzwa.
“Badala yake, serikali hii sikivu ya CCM imeamua kuturudisha nyuma kwa
zaidi ya miaka miwili kwa kuibua tena pendekezo la kumfanya rais kuwa
mteuzi wa wajumbe wa Bunge Maalumu wasiotokana na wabunge au wawakilishi
wa Zanzibar,” alisema.
Lissu alisema kuwa hiii ni kwa sababu aya ya 3 ya muswada inapendekeza
kwamba wajumbe hao sasa wateuliwe na rais. Hiyo ni sawa na kusema
kwamba kilichokuwa hakifai miaka miwili iliyopita sasa kinafaa; na
kilichokataliwa wakati ule sasa kinakubalika.
Ushahidi wa masilahi haya ya CCM ni kile kinachoitwa ‘Ufafanuzi Kuhusu
Rasimu ya Kwanza ya Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania kwa
Wanachama na Viongozi wa CCM’ uliotolewa na Kamati Kuu ya Halmashauri
Kuu ya Taifa Juni 10, 2013.
Katika ufafanuzi huo, CCM imekataa mapendekezo yote muhimu yaliyoko
kwenye rasimu ya Katiba iliyotolewa na tume. “Needless to say, Rais
Kikwete ni Mwenyekiti wa vikao vyote vya Kamati Kuu na Halmashauri Kuu
ya Taifa ya CCM.
“Kumpa Rais, na Mwenyekiti wa CCM Taifa mamlaka ya kuteua wajumbe wa
Bunge Maalumu litakaloijadili – na kuikubali au kuikataa – Rasimu ya
Katiba ambayo chama chake kimekwishaikataa ni sawa na kuipa CCM fursa
nyingine ya kujaza Bunge hilo na makada wake kwa lengo la kutekeleza
matakwa ya chama hicho,” alisema Lissu.
Hata hivyo, licha ya mjadala huo kuendelea wabunge wote wa CCM
waliochangia walitumia muda mwingi kuwazungumzia wenzao waliotoka nje
badala ya kujikita kwenye hoja.
Tanzania Daima
Tanzania Daima
0 comments:
Post a Comment